Kitsch in het kwadraat

In deze tijd van het jaar stromen grote hoeveelheden glühwein door Duitsland. Het best smaakt-ie als je ’m drinkt in een kerststal met Anton Pieck-uitstraling. Het is hoog tijd voor glühwein. Want glühwein past mooi in de reeks winterse lijf en leden verwarmende specerijdingetjes waarmee we op deze plek in de krant bezig zijn. Kruidnagel geeft glühwein zijn karakteristieke smaak. Nu kun je twee pagina’s en wellicht zelfs een heel boek vollullen over kruidnagels en andere specerijen als steranijs en pimentbessen, die ook in de wijn gaan. Dat ga ik dus mooi niet doen. Ik wil het vandaag anders aanvliegen en gezelligheid de boventoon laten voeren. Dat gaat met kruidnagel niet lukken. Daar zijn door de eeuwen heen een partij oorlogen om uitgevochten, niet normaal. De reden: kruidnagelbomen groeiden alleen op een rij vulkaaneilanden van de Molukken. Het spul was en is gewild. Je kunt wel nagaan wie ooit slachtoffer van de koloniale machten werden: de Molukkers. Vooral de Hollanders van de VOC hadden veel bloed aan hun handen. Nu schijn je de geschiedenis altijd te moeten bezien door de bril van die tijd, maar toch. Daarom zet ik hier de kerstmarkten bij onze oosterburen in het schrale winterzonnetje.

Warme golven

Touringcars vol gezelligheidszoekers trekken vanaf begin december naar de Duitse Weihnachtmärkten. Want in Germanië stromen golven warme glühwein door de steden en dorpen, van Hamburg en Keulen tot Berlijn en München. Een schuss Strohrum of ander sterk spul erbij en je ziet de wereld de hele dag door een roze bril. Velen kiezen voor de steden net over de grens. Logisch, kun je er een dagtripje van maken. Maar waarom niet eens een kerstmarkt bezoeken in een Duitse stad met een historisch centrum dat niet leed onder de geallieerde bombardementen in WOII? Neem Tübingen, een kleine universiteitsstad ten zuiden van Stuttgart. Alsof je in een door Anton Pieck ontworpen kerststal ronddoolt! Reken maar dat de glühwein in zo’n ambiance nog beter smaakt. Of wat dacht je van Würzburg, een slagroomtaart vol suikerwerk, afgewerkt met roze strikken. Zo kitsch in het kwadraat dat het weer leuk is. Die stad is ook het centrum van de Frankenwijnen, kwaliteitswijn die ze bottelen in de karakteristieke platte flessen. Heb je even geen zin in glühwein, kom je toch aan je trekken.

Vrede op aarde

Je gaat ook uit je bol in de grote Duitse steden. Kooplustigen kunnen uit München hutkoffers vol kristal en houtsnijwerk wegslepen. Over kristal gesproken… Zit er sleet op je huwelijk en wil je de kerstdagen benutten om inspiratie op te doen? Pak dan de trein of het vliegtuig naar Hamburg. Loop eerst warm op de immens grote kerstmarkt in de Altstadt. Heb je het op een gegeven moment gehad met al die houtsnijwerkers, wandel dan naar Santa Pauli Erotik Weihnachtsmarkt, volgens Hamburgers der geilste Weihnachtsmarkt der Welt. Misschien zoek je een wat minder Germaanse aanpak, heb je behoefte aan een kerstmarkt die net even meer te bieden heeft dan Lebkuchen en Schmalzgeback? Zoek dan je heil in het Elzasser Straatsburg. Zit je qua sfeer met een half been in Duitsland en met je andere in de Franse eetcultuur. De stad huisvest rond de imposante kathedraal Le Marché de Noël naar het schijnt de grootste en oudste kerstmarkt van heel Gallië. Daar kun je proeven dat de Fransozen een heel aardige draai aan glühwein kunnen geven: zij brouwen glühkriek, warm kersenbier. Ik zou zeggen, leef je uit en geniet van de plaatselijke vrede op aarde. Die kunnen we in deze ruige tijden goed gebruiken.

Glühwein

Ingrediënten

  • 2 l rode wijn;
  • 1 citroen, in parten gesneden;
  • 3 sinaasappels, in parten gesneden;
  • 4 kaneelstokjes;
  • 5 kruidnagels;
  • 5 kardemompeulen;
  • 4 steranijs;
  • suiker (naar smaak)

Bereiding

  • Doe de citroen, sinaasappels en specerijen in een pan op het vuur;
  • Laat warm worden, zodat de aroma’s vrijkomen;
  • Voeg de rode wijn toe en breng aan de kook;
  • Laat ongeveer vijftien minuten tegen de kook aan op het vuur staan;
  • Breng verder op smaak met suiker;
  • Zeef de glühwein.

Geniet ervan!

 

Herman den Blijker over kruidnagel